برنج سبوسدار در رژیم غذایی ژاپنی یک اصل مهم است در حالی که نان جایگاه خاصی ندارد. برنج را کم نمک و بدون روغن میپزند.
انتظار میرود دختران و پسران ژاپنی، بدون ابتلا به هیچ نوع بیماری یا معلولیت، تا ۷۳ سال عمر کنند. بر اساس مطالعات اخیر مجله لانست، نرخ امید به زندگی در این کشور به طور کلی ۸۲ سال، تخمین زده شده است.
در مقایسه با دیگر کشورهای توسعه یافته، مردم ژاپن، به طور متوسط کالری کمتری در طول روز دریافت میکنند و الگوهای تغذیهای و سبک زندگی آنها بر این اصل استوار است: مصرف ماهی و سبزیجات بیشتر، مصرف گوشت و لبنیات کمتر، دریافت دسرهای کمتر در اندازههای معقول تر.
در اینجا اصول مهمی را که ژاپنیها به کودکانشان یاد میدهند تا طول عمر بیشتر و سالم تری را تجربه کنند، معرفی شده است:
* تغذیه بر پایه ماهی، سویا، سبزیجات و میوهها
تقریبا ۱۰ درصد از سرانه مصرف ماهیها و آبزیان جهان متعلق به ژاپنی هاست. در حالیکه ژاپنیها تنها ۲ درصد از جمعیت جهان را تشکیل میدهند. ژاپنیها ماهی را کباب شده یا با روغن کانولا در زمان بسیار کوتاه و به مقدار اندک طبخ میکنند. تحقیقات نشان میدهد ژاپنی ها، ۵ بار بیشتر از آمریکاییها سبزیجات چلیپایی (کلم بروکلی، کلم پیچ، گل کلم و جوانه سبزیجات) مصرف میکنند.
مردم این کشور حدود ۵۰ گرم در روز، سویا مصرف میکنند. خواص ضد سرطانی این دانه در بسیاری از سرطانها، خصوصا سرطان سینه سالهاست که اثبات شده است. یک اصل مهم دیگر این است که کودکان در مدرسه، تحت برنامههای آموزشی تغذیه و پخت و پز غذاهای سالم قرار میگیرند و این برای آنها یک مهارت اجتماعی است. در کنار مصرف طیف وسیعی از غذاهای سالم از جمله میوهها و سبزیجات در مدرسه، کودکان و نوجوانان در این کشور اغلب وعدههای غذایی اصلی خود را همراه با خانواده، به عنوان یک آیین صرف میکنند.
* انتخاب مواد غذایی با کالری کمتر
ظروف ساده و پیالههای کوچک، با غذاهای کم کالری و تزئین هنرمندانه. ژاپنیها معتقدند: وقتی به این تزئین نقاشی گونه نگاه میکنید، مغز بخشی از دریافتهای دیداری را به حساب دریافتهای گوارشی محاسبه خواهد کرد. برخی باورهای فرهنگی ژاپنیها هم در این کم خوردن موثر است مثلا ژاپنیها پیاله شان را لبریز از غذا نمیکنند، غذا را بر پایه ماهیت طبیعی اش تزئین میکنند نه ظروف و اجسام روی میز. ضمن این که به طور مرتب کودکانشان را تشویق میکنند وقتی ۸۰ درصد احساس سیری میکنند، دست از خوردن بکشند. لذت بردن از میوه و سبزیجات، غلات کامل و ماهی که تراکم کالری آنها پایینتر است، و حذف غذاها و اقلامی که قند سفید به آنها اضافه شده، در دستور رژیم غذایی ژاپنیها قرار داده شده است.
* تمرین خویشتن داری
منظور از خویشتن داری، محدودیتهای غذایی شدید در میان ژاپنیها نیست بلکه کودکان تشویق میشوند تنقلات و غذاها را به میزان و فرکانس مناسب دریافت کنند. جالب است بدانید تنها ۳ درصد مردم ژاپن چاق هستند. تحقیقات نشان میدهد با پرهیز از چیس، اسنک، شکلات و کلوچههای مختلف و جایگزینی با میوهها و سبزیجات میتوان به راحتی میتوان تا ۸۰۰ کالری در روز کمتر دریافت کرد، بدون اینکه لطمهای به لذت غذا خوردن وارد شود. کالری دریافتی روزانه ژاپنیها ۲۵ درصد کمتر از سایر ملل است.
* مصرف برنج قهوهای
ژاپنیها ۶ برابر بیشتر از سایر ملل برنج میخورند البته نه برنج سفید. برنج سبوس دار در رژیم غذایی ژاپنی، یک اصل مهم است در حالی که نان جایگاه خاصی ندارد. برنج را کم نمک و بدون روغن میپزند. اینگونه مصرف برنج آنها را از چربیهای ترانس، کلسترول و فشار خون محافظت میکند. ضمن اینکه سبوس برنج منبع سرشاری از ویتامینهای گروه ب محسوب میشود.
* پیاده روی و تحرک کافی
سن شروع فعالیتهای فیزیکی منظم در ژاپن بسیار پایین است. بیش از ۹۸ درصد از کودکان ژاپنی با توجه به آمارهای سازمان جهانی بهداشت، از همان سنین مهد کودک یا مدرسه پیاده روی و یا دوچرخه سواری را آغاز میکنند. در واقع بیشتر کودکان در این کشور روزانه ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط تا شدید فقط برای رفتن به مدرسه دارند. یک اصل مهم دیگر این است که کودکان دستگاههای الکترونیکی خود را دو ساعت پیش از خواب شبانه خاموش میکنند.
* مصرف کم دسرها
استفاده کردن از مواد قندی و دسرهای فرآوری شده امر عادی در این کشور نیست. به جای کیک، شیرینی ها، فرنی و… آنها پرسهای کوچک میوه تازه سرو میکنند. گاهی نیز دسرهای دیگر سرو میشود، اما پرسهای کوچک.